Η διεξαγωγή μιας έρευνας μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων είναι μια πρακτική που χρησιμοποιείται σε πολύ μεγάλο βαθμό. Παρόλο που οι έρευνες μέσω του διαδικτύου όσο περνά ο χρόνος κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος οι τηλεφωνικές έρευνες παραμένουν η μεγαλύτερη πηγή για την συγκέντρωση των δεδομένων για ακαδημαϊκές έρευνες, έρευνες marketing, έρευνες που διεξάγουν τα ΜΜΕ και άλλους τύπους ερευνών. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 η εξάπλωση των τηλεφωνικών ερευνών ήταν πολύ μεγάλη και ξεπέρασε σε χρήση την έρευνα μέσω συνεντεύξεων πρόσωπο με πρόσωπο που ήταν η κύρια μέθοδος για την διεξαγωγή μιας έρευνας μέχρι τότε.
Η τηλεφωνικές έρευνες έχουν μεγάλα πλεονεκτήματα συγκρινόμενες με την συνέντευξη πρόσωπο με πρόσωπο, την ταχυδρομική αποστολή ερωτηματολογίου και τις έρευνες μέσω του διαδικτύου. Σε σχέση με την πρόσωπο με πρόσωπο συνέντευξη το πλεονέκτημα της είναι ότι διεξάγεται πιο γρήγορα, πιο εύκολα και πολύ φθηνότερα. Το κόστος όπως έχει αναφερθεί αποτελεί σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει πολλές πτυχές στον σχεδιασμό του πλάνου μιας έρευνας. Παρόλο που η τηλεφωνική συνέντευξη κοστίζει περισσότερο από την έρευνα μέσω διαδικτύου έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα ότι μπορούν να θεωρηθούν πιο αντιπροσωπευτικές.
Η δειγματοληψία για την διεξαγωγή μιας τηλεφωνικής έρευνας εμπλέκει την επιλογή του δείγματος από τηλεφωνικούς καταλόγους. Για αυτό το λόγο και καθώς η τεχνολογία αλλάζει τα δεδομένα ανακύπτουν κάποια προβλήματα που θα πρέπει τουλάχιστον να ληφθούν υπόψη κατά την γενίκευση των αποτελεσμάτων αν είναι αδύνατο να λυθούν. Για παράδειγμα μεγάλο ποσοστό των νοικοκυριών παραμένουν εκτός τηλεφωνικών καταλόγων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποια νοικοκυριά να μη έχουν καμία πιθανότητα να επιλεγούν, ανεξαρτήτως της μεθόδου δειγματοληψίας που θα επιλεγεί από τον ερευνητή. Το πρόβλημα που δημιουργείται δεν απλώς η μείωση του συνολικού αριθμού μονάδων του δειγματοληπτικού πλαισίου αλλά και η πιθανή μη αντιπροσώπευση κάποιας υπό ομάδας όπως για παράδειγμα των κατοίκων που μόλις μετακόμισαν σε κάποια περιοχή και ο τηλεφωνικός τους αριθμός δεν έχει καταχωρηθεί ακόμη. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εξαίρεση των νέων κατοίκων. Ένας άλλος λόγος της μη ύπαρξης ενός τηλεφωνικού αριθμού στον κατάλογο, είναι η αντίστοιχη επιθυμία του πελάτη της εταιρίας τηλεφωνίας και έχει σχέση με την διαφύλαξη προσωπικών δεδομένων. Οι άνθρωποι που επιλέγουν να μην συμπεριληφθούν στους τηλεφωνικούς καταλόγους υπάρχει πιθανότητα να ανήκουν σε μια ευρύτερη ομάδα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που τους οδηγούν σε αυτή την στάση, που επίσης δεν θα αντιπροσωπευθεί ικανοποιητικά στο τελικό δείγμα. Όπως γίνεται κατανοητό η εξαίρεση κάποιων υπό ομάδων από τον υπό εξέταση πληθυσμό δεν αποτελεί απλά μείωση του συνολικού δειγματοληπτικού πλαισίου αλλά ενέχει κινδύνους για το βαθμό αντιπροσωπευτικότητας του τελικού δείγματος. Αυτό μπορεί είναι λόγος για να προκύψει ένα μεροληπτικό δείγμα.
Η κύρια αιτία για να μη καταχωρίσει κάποιος τον αριθμό του τηλεφώνου του στους καταλόγους δεν είναι σε καμία περίπτωση η επιθυμία να μη συμμετάσχει σε μια πιθανή έρευνα καθώς η σύγκριση μεταξύ του επιπέδου ανταπόκρισης μεταξύ των δυο κατηγοριών δεν προκύπτει καμία σημαντική διαφορά. Μια λύση στο πρόβλημα της μη καταχώρησης στους καταλόγους είναι η κλήση τυχαίων ψηφίων ( Random Digit Dialing – RDD ). Η δειγματοληψία σε αυτή την περίπτωση πραγματοποιείται με την κλήση τηλεφωνικών αριθμών των οποίων τα τελευταία ψηφία παράγονται με τυχαίο τρόπο από κάποιον υπολογιστή. Υπάρχει η δυνατότητα να εξαιρεθούν κάποια μπλοκ αριθμών τα οποία για παράδειγμα αντιστοιχούν σε βιομηχανικές ζώνες η σε εμπορικά κέντρα. Έτσι δίνεται η δυνατότητα τόσο στους καταχωρημένους τηλεφωνικούς αριθμούς να επιλεγούν όσο και στους μη καταχωρημένους. Το γεγονός όμως ότι κάνοντας χρήση της τυχαίας κλήσης αριθμών για την δειγματοληψία μπορεί να επηρεάσει την αποδοτικότητα διότι δεν είναι γνωστό εκ των προτέρων αν ο αριθμός αντιστοιχεί σε συνδρομητή ή είναι «νεκρός» αριθμός. Η αντικατάσταση των σταθερών τηλεφωνικών γραμμών από κινητά τηλέφωνα που είναι πιο εύχρηστα και δεν προϋποθέτουν την πληρωμή παγίου κόστους για την χρήση είναι μια τάση που αυξάνεται τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Αν λάβουμε υπόψη ότι οι κάτοχοι κινητών τηλεφώνων σε πολύ μεγάλο ποσοστό δεν καταχωρούν τα προσωπικά τους στοιχεία τότε γίνεται κατανοητό ότι η πρόσβαση σε έναν πολύ μεγάλο αριθμό πολιτών είναι δύσκολη μέσω τηλεφωνικής συνέντευξης.
Η δειγματοληψία στις τηλεφωνικές έρευνες
Δειγματοληψία και νέες τεχνολογίες